21/5/25

 ΧΡΗΣΤΟΣ ΝΤΑΝΤΟΣ

·  ΕΝΑΣ ΛΟΓΟΣ ΣΕ ΛΕΧΑΙΝΙΤΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ*

 


Στίχους πολλούς μας έστειλαν κι από τα Λεχαινά…

θα ’χει κι εκεί, ως φαίνεται, η ποίησις φθηνά 1

 

Ετσι απέρριπτε έμμετρα ο Σουρής στον «Ρωμιό» Ιούλιος 1883 τα

σατιρικά δίστιχα, εμπνευσμένα από την κοινωνική ζωή των Λε-

χαινών του δεκαοχτάχρονου Καρκαβίτσα. Στον θάνατο του Σουρή

πολλά χρόνια αργότερα (4.9.19 Εστία) ο Καρκαβίτσας ανοιχτά πα-

ραδεχόταν: «Τον άκουσα και σιώπησα»...

Φοιτητής κι εγώ έναν καιρό, διασταυρώθηκα στην πλατεία του

Αι-Δημήτρη με μια δασκάλα μου, η οποία καμαρώνοντας «Έμαθα

μπήκες στο Πολυτεχνείο, θερμά συγχαρητήρια!» μου είπε, και απο-

μακρυνόμενη, κάπως σαν υστερόγραφο, μου πέταξε: «Και σκαρώ-

νεις πού και πού και κανένα ποιηματάκι», κάτι ως επιτρεπτή από-

κλιση δηλαδή, που είχε μεν την έγκρισή της, αλλά προσοχή, μόνο

σαν νεανική αμαρτία, όχι και να μου γίνει πάθος ισόβιο. Προφανώς

εγώ δεν την άκουσα και δεν σιώπησα, κακό του κεφαλιού μου. Η

ποίηση στα Λεχαινά (μα και αλλού, κι αλλού) ως φαίνεται, εξακο-

λουθούσε ακόμη τότε (και μόνο τότε;) να αποτιμάται φθηνά.

Όταν σε τιμά (για τέτοια μάλιστα ιδιότητα) η γενέτειρά σου, τότε

σου περνούνε σκέψεις ότι μπορεί χατιρική να είναι η τιμή. Ακόμη

πιο πολύ αν δεν διαθέτεις (έτσι που εν πολλοίς αποτραβηγμένος έ-

ζησες) και την έξωθεν χειροπιαστή καλή μαρτυρία: μια συστατική

κριτική-επιστολή βρε αδερφέ βαρύγδουπου ονόματος, ένα βαρύ-

τιμο βραβείο. Αφού είναι πασίγνωστο και τόσο επιβεβαιωμένο το

«ουδείς προφήτης στον τόπο του». Εκτός και αν ανέλπιστα, αλλά-

ξανε τα πράγματα, και δεν το πήραμε καθόλου χαμπάρι…

Και πρέπει άραγε εδώ να υπενθυμίσω, το πόσο σαρκαστική στε-

κόταν (και στέκεται άραγε ακόμη;) η κοινωνία (ιδίως η μικρή), έ-

τοιμη να κολλήσει ρετσινιές σε τέτοιες από το «κανονικό» αποκλί-

σεις, που ήταν πάντοτε: σπουδές, κοινωνική αναρρίχηση, χρήμα; Κι

«η ποίηση δεν έχει καθόλου χρήμα» ομολογούσε ο Άγγλος ποιητής

Ρόμπερτ Γκρέιβς (1895-1985), συμπληρώνοντας δηκτικά «αλλά και

·  το χρήμα δεν έχει καθόλου ποίηση». Και πολύ που σκοτίστηκε το

χρήμα γι’ αυτό, θα πρόσθετα κι εγώ.

Είναι που είναι τόσο δύσκολο ν’ αξιολογηθείς μέσα στην τέχνη,

να μπορέσεις να πιστέψεις στον εαυτό σου, να σε πιστέψουν κι άλ-

λοι, κάπως ν’ αυτοεκτιμηθείς, ε είναι και βάρβαρο να ξεγυμνώνεις

εσύ την ψυχή σου και κάποιοι να σπάνε κέφι στην πλάτη σου. Ασχέ-

τως ότι άμα καταφέρεις να περάσεις τις συμπληγάδες της ανωνυ-

μίας, κοκορεύονται μετά να διηγούνται και το ελάχιστο μαζί σου

τυχαίο περιστατικό. Ειδικά με τους ποιητές με την ποίηση, λες και

προκαλούνται προσωπικά. Ίσως επειδή οι λέξεις θεωρούνται κοινό

απόκτημα απ’ τη συμμετοχή στο σχολείο στην κοινωνία (ενώ οι νό-

τες του μουσικού π.χ. ή τα χρώματα του ζωγράφου, προϋποθέτουν

ειδική σπουδή) και θεωρούν δικαίωμά τους το ειρωνικό σχόλιο όταν

κάτι τους ξεπερνά. Ίσως πάλι να τρομάζουν απ’ την ρηξικέλευθη

χρήση των λέξεων στο ποίημα, και χλευάζοντας, να διασκεδάζουν

τον τρόμο τους

2

30/11/24

ΗΛΙΑΣ Χ.ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ (1930-29.11.2024)


 (εδώ κεντρικός ομιλητής στην εκδήλωση που οργάνωσε στα Λεχαινά το 2005 η Πολιτιστική Ομάδα Φράγμα για τον  Ανδρέα και τον Κώστα Καρκαβίτσα)

22/8/24

ΜΕ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ Η ΧΘΕΣΙΝΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΠΟΙΗΤΙΚΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΝΤΑΝΤΟΥ "ΜΙΚΡΟΓΡΑΦΙΕΣ ΙΙ¨" ΣΤΑ ΛΕΧΑΙΝΑ

 ΜΙΑ ΟΜΟΡΦΗ ΚΑΙ ΣΥΓΚΙΝΗΤΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΠΟΙΗΤΙΚΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΝΤΑΝΤΟΥ "ΜΙΚΡΟΓΡΑΦΙΕΣ ΙΙ" ΣΤΑ ΛΕΧΑΙΝΑ

  (φωτο Χρήστος και Ορέστης Ντάντος .Πατέρας και γιος για πρώτη φορά μαζί επί σκηνής.Καταξιωμένος συνθέτης και τραγουδοποιός ο δεύτερος,συνόδεψε μουσικά τον πατέρα να πει δυό παλιά του τραγούδια που είχε μελοποιήσει σε στίχους Σκαρίμπα και Καββαδία,πριν εγκαταλείψει τη μουσική και αφιερωθεί οριστικά στην ποίηση.Στις γραμμές του τραίνου,του Σταθμού που περίμενε το νυχτερινό για την Αθήνα.
 
 
Από τη χθεσινή (Τετάρτη 21 Αυγούστου) εξαιρετική (αυτό είπαν όλοι και ήσαν πολλοί,από διάφορες  περιοχές του Νομού) εκδήλωση στο Σταθμό των Λεχαινών για την παρουσίαση της νέας ποιητικής συλλογής "ΜικρογραφίεςΙΙ" του Χρήστου Ντάντου,που οργάνωσε η Πολιτιστική Ομάδα Φράγμα της πόλης.
 Για τη ποιητική συλλογή μίλησαν τη σειρά οι Γιώργος Γώτης, Βασίλης Λαδάς, Ελένη Σκάβδη και Τάκης Λαϊνάς.Ο Διονύσης Κράγκαρης παρουσίασε και προλόγισε την εκδήλωση.
Ο Χρήστος Ντάντος στη σύντομη ομιλία του ευχαρίστησε τους  ομιλητές και αφιέρωσε την εκδήλωση στην πριν ένα χρόνο εκλιπούσα σύζυγό του Δώρα.
Ακολούθησε ένα μουσικό πρόγραμμα που επιμελήθηκε και παρουσίασε ο γνωστός συνθέτης και τραγουδοποιός Ορέστης Ντάντος,γιος του Χρήστου,μαζί με τους συνεργάτες του Γιώργο Καρδιανό και Δήμητρα Τσάτσου.Στο τέλος ο Χρήστος Ντάντος τραγούδησε δυό δικά του τραγούδια σε στίχους των αγαπημένων του ποιητών Γιάννη Σκαρίμπα και Νίκου Καββαδία,από τη δεκαετή (1971-1981) θητεία του στην μουσική. 
Ήταν μια όμορφη  και συγκινητική (αφιερωμένη στην Δώρα, την πριν ένα χρόνο  εκλιπούσα σύζυγο του Χρήστου)  εκδήλωση τα έξοδα της οποίας καλύφθηκαν από την πώληση αντιτύπων της συλλογής στο κοινό.
 

Προλογίζοντας την εκδήλωση, ο Διονύσης Κράγκαρης είπε μεταξύ άλλων  τα εξής:

 Σας καλωσορίζουμε στην αποψινή μας εκδήλωση που τείνει να ορισθεί ως ετήσια θερινή συνάθροιση των μελών και των φίλων της Πολιτιστικής Ομάδας Φράγμα,που για να μη ξεχνιόμαστε,φέτος έκλεισε 40 χρόνια αδιαλειπτης παρουσίας και προσφοράς στα πολιτιστικό και κοινωνικό γίγνεσθαι αυτού του τόπου,συνεχίζοντας με συνέπεια την παράδοση που καλλιέργησαν επί δεκαετίες,συλλογικά ή μεμονωμένα, επώνυμοι κσι ανώνυμοι εργάτες του πνεύματος και που ευχόμαστε να παραμένει πάντα δημιουργική στη σκιά του Ανδρέα Καρκαβίτσα.

 Απόψε θα παρουσιάσουμε τη νέα ,δέκατη στη σειρά,ποιητική συλλογή, του Χρήστου Ντάντου Μικρογραφίες ΙΙ,αφού έχει προηγηθεί μια ακόμη συλλογή πριν 8 χρόνια με τον ίδιο τίτλο.

 

Ο Χρήστος Ντάντος γεννήθηκε εδώ στα Λεχαινά το 1950 και είναι ιδρυτικό και λειτουργικό μέλος της  πολιτιστικής μας ομάδας και είναι αρκετοί εδώ αυτοί που τον γνωρίζουν και έχουν παρακολουθήσει την πορεία του από τα πρώτα του βήματα στο χώρο τηςτέχνης.

 Για την ιστορία θέλω να θυμίσω ότι συμπληρώνονται και 40 χρόνια από την κυκλοφορία της πρώτης συλλογής του Ντάντου "Στην ουρά της Χιλιετηρίδας" από τις εκδόσεις του ιστορικού Συλλόγου  των Λεχαινών Μορφωτική Ένωση Ανδρέας Καρκαβίτσας! Συμβολική θα έλεγε κανείς η επέτειος.

 

Αυτό που έχω να υπογραμμίσω είναι ότι ο Ντάντος όλα αυτά τα χρόνια δούλεψε με αξιοθαύμαστη συνέπεια ώστε να καλλιεργήσει και  να  αναπτύξει το εξαρχής διαπιστωμένο δημιουργικό ταλέντο του και να φθάσει σε ένα τόσο αξιόλογο επίπεδο ποιητικής ωριμότητας και ευδιάκριτου ποιητικού ύφους. Για όλα αυτά βέβαια θα μας μιλήσουν στη συνέχεια οι καλεσμένοι μας. Η δική μου αίσθηση για τη συλλογή αυτή είναι ότι περιλαμβάνει συνομιλίες με τον Άλλο, αλλά και τον εσώτερο εαυτό του. Εντελώς σχηματικά μπορώ να ισχυρισθώ ότι πρόκειται για ένα ποιητικό ,ιδεολογικό μανιφέστο, για έναν αμφίπλευρο οδικό χάρτη που σε βοηθάει για να προχωρήσεις αλλά και να αναστοχαστείς, με γραφή ολιγόστιχη σχεδόν επιγραμματική που απορρέει από μια ενδελεχή ενδοσκόπηση ,γλωσσική έγνοια και γλωσσοπλαστική καλλιέργεια και παραγωγή ,καυστική κοινωνική κριτική, κάποτε αυτοσαρκαστική, όπου ανατέμνεται το άτομο-εαυτός ,οι φίλοι και οι άλλοι,  ο δημόσιος χώρος και τα κεφαλαιώδη υπαρξιακά ζητήματα του ανθρώπινου βίου. Μικρογραφίες δηλαδή για τεράστια θέματα. Ο ποιητής κατανοεί το αδιέξοδο και στο ακροτελεύτιο ποίημά του αναφωνεί:

Ο,τι τόπους είδα

 ο,τι ανθρώπους χάζεψα

 κι ο,τι τραγούδια είπα,

όλα χάρισμά σας τα άλλα.,

αλλά παρηγορητικά θα φροντίσει να μας υποδείξει πώς θα κολλήσουμε εμείς οι απροσάρμοστοι μαθητές της ζωής το χαρτί ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΩ στου Κυρίου Παντεπόπτη την πλάτη πριν αποβληθούμε δια παντός και απ όλα τα σχολεία της ύπαρξης...".


 

 

 


 
Χρήστος Ντάντος
 
Τάκης Λαϊνάς
Ελένη Σκάβδη
Γιώργος Γώτης
μια άποψη από την εκδήλωση